Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) 4 Mart 1964 tarihli 186 sayılı kararı ile adada Birleşmiş Milletler Barış Gücü oluşturulmasına karar vermiştir. 1964 yılında BM Kıbrıs Barış Gücü (United Nations Peacekeeping Force in Cyprus – UNFICYP) adı altında bir kuvvet oluşturulmuştur. UNFICYP, adanın iki tarafı arasında tampon bölgeler oluşturarak tarafların temasını sınırlamayı amaçlamıştır. Barış gücünün görevleri taraflar arasındaki iletişimi sağlamak, tansiyonu düşürmek, insani yardım faaliyetlerini desteklemek ve çatışma bölgelerinde dengeyi korumak adına faaliyetlerini sürdürmektir. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Özel Temsilcisi sıfatına bağlı olarak dönemsel değişen yabancı asker tarafından yönetilmektedir.
***
Metin halinde okuduğumuzda BM Barış Gücü, Kıbrıs adasına faydalı, insanlık için iyi işler yaptığı görülmektedir. Pile ve Yiğitler yolu projesine yaptığı itiraz ve iş makinelerine ve çalışanlarına yaptığı zorluksa görev tanımına çok uymamaktadır. Kaldı ki geçmiş yazılarımda yazdığım haliyle Barış Gücü, Kıbrıs adasını fiili olarak ‘yeşil hat’ marifetiyle ikiye bölmektedir. Kıbrıs adasındaki bölünmüşlüğü ve Kıbrıs Sorunu söylemini yaşatan en önemli gösterge olan ‘yeşil hat’ta hüküm sürmekte ve çözümsüzlüğü desteklemektedir.
***
Kıbrıs adasından BM ve diğer uluslararası örgütler tarafından Türk topluluğu olarak görülen ve siyasi bir yapısı kabul görmeyen Kıbrıs Türkleri, Pile ve Yiğitler yolu sürecinde de garip bırakılmış ve görmezden gelinmiştir. Halbuki Kıbrıs adasında Türk ve Rumların birlikte yaşadığı tek köy Pile’dir. Sorunsuz bir şekilde yaşamlarını sürdürmektedirler. Pile yakınlarındaki Barış Gücü devriye hattı yakının da ‘yeşil hat’ içinde kalan Kiracı köy ve Turilli köyleri vardır. Barış Gücü bu köylerin şehirle giriş çıkışlarına Pile yoluna verdiği tepkiyi vermekte midir? Barış Gücü’nün son olay sonrası Kıbrıs’taki görev ve yetkisi, adadaki devamlılığı tartışılmalıdır.
***
BM Güvenlik Konseyi de konuyla ilgili ‘federasyon modelli’ çözümün tarif edildiği bir açıklama yapmıştır. Türkiye Dışişleri Bakanlığı da Güvenlik Konseyi için yaptığı açıklamada “18 Ağustos tarihinde yaşanan hadiseler konusunda kullanılan ifadeler, gerçekleri çarpıtmakta ve yaşananları yanıltıcı bir şekilde yansıtmaktadır.” demiştir. Bakanlık açıklamasının devamında “Pile köyündeki KKTC vatandaşlarının kendi vatan topraklarına doğrudan ulaşımını kolaylaştırmayı amaçlayan Pile-Yiğitler yolunun inşaası insani bir projedir. Yol çalışmalarına ilişkin bildirim çok önceden yapılmıştır. Hal böyle iken yol inşaat çalışmalarına BM Barış Gücü (BMBG) askerlerince yapılan fiziki müdahale gerginliğin sebebi olmuştur.” şeklinde konunun özünü açık bir şekilde dile getirmiştir.
***
Kuzey Kıbrıs siyaset kurumu ve garantör ülkesi Türkiye siyaset yapıcıları, Barış Gücü’nün varlığını, yetki ve sorumluluklarını muhataplarına söylemelidirler. Kıbrıs adasını fiili olarak bölen ‘yeşil hat’tır. Güvenliği de Barış Gücü’dür. Kıbrıs Türkü Pile – Yiğitler yolu mücadelesinde haklıdır. Hakkını sonuna kadar da savunacak güç ve kudrete sahiptir.
