İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

75-Merkeziyetsiz yapılar ve geleceğimiz… 2023 Temmuz

Yapay zekâ, Web3 ve Blockchain teknolojileri geleceğimiz şekillendirecek ve sınırları belirleyecek ana terimlerdir. İnsanlık buharlı makinanın keşfinden sonra çok hızla yol almıştır. Tarımdan sanayi devrimine geçiş esnasında insanlık sosyal, kültürel ve toplum olarak dönüşüme uğramıştır. Müesses nizam diye tabir ettiğimiz yerleşik yapılar ve kurallar gelecekte ne olacaktır, bilinmez. Sistem kendini mobil cihazlara gelen güncelleme gibi yenileyemezse geri kalır ve tarih olur. Bu bağlamda geleceğin ana aktörlerinden olacak olan yapay zekâ kavramını ve bağlı sistemleri okuyup doğru kullanmalıyız. 

Yapay zekâ

Yapay zekâ ve benzeri teknolojilerin insanlık için olumlu veya olumsuz olacağı konusu oldukça tartışmalı bir konudur. Bu teknolojilerin kullanımının sonucunda, insanlar daha yüksek verimlilik, daha az hata ve daha fazla otomasyon elde edebilirler. Bununla birlikte, bazı endişeler de vardır, özellikle de yapay zekâ teknolojilerinin bazı iş kollarında çalışanların yerine geçmesi olasılığı nedeniyle.

***

Doğru ve mantıklı bir şekilde kullanıldığında, yapay zekâ teknolojileri birçok sektörde çok faydalı olabilir. Örneğin, sağlık sektöründe hastaların teşhisleri ve tedavileri konusunda doktorlara yardımcı olabilirler. Sanayide, üretim süreçlerini optimize etmek ve hataları azaltmak için kullanılabilirler. Ayrıca, müşteri deneyimini iyileştirebilirler, çünkü birçok şirket bu teknolojileri kullanarak müşteri taleplerini anlamak ve yanıtlamak için chatbotlar veya diğer araçlar kullanmaktadır.

***

Yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı, bazı iş kollarında değişikliklere neden olabilir ve bazı iş kollarında işsiz kalma riski yaratabilir. Örneğin, önemli bir maliyet avantajı sağladığı için, otomasyon ve robotik süreçlerin kullanımının yaygınlaşması, bazı endüstrilerde işsizlik oranlarını artırabilir. Bununla birlikte, insanlar yapay zekâ teknolojisi ile birlikte çalışarak, bu teknolojilere öğretmenlik yapıp, veri analizi yapabilirler. Bu nedenle, insanların yapay zekâ teknolojilerini kendi işleri için nasıl kullanabilecekleri konusunda açık fikirli olmaları önemlidir.

***

Yapay zekâ teknolojilerinin insanlık için olumlu mı yoksa olumsuz mu olduğu tartışmalı bir konudur. Ancak, doğru ve mantıklı bir şekilde kullanıldığında, yapay zekâ teknolojileri birçok alanda faydalı olabilir. İnsanlar, bu teknolojilerin kullanımıyla birlikte çalışarak, bu teknolojilerin getirdiği avantajlardan yararlanmanın yanı sıra, kendi işlerinde de farklı bir şekilde hizmet sunabilirler.

Blockchain

Blockchain, birbirine bağlı blokların oluşturduğu merkezsiz bir dijital defterdir. Bu teknoloji, Bitcoin gibi kripto para birimleri için kullanılırken, günümüzde birçok farklı sektörde de uygulama alanı bulmuştur.

***

Block zincir teknolojisi, bir ağdaki tüm kullanıcılar arasında paylaşılan bir veri tabanıdır. Her bir blok, işlem kayıtlarının ve özetlerinin bir arada tutulduğu bir yapıdır. Bloklar, önceki bloğa benzer şekilde şifrelenmiştir ve yeni bir blok oluşturulduğunda, önceki bloğun hash değeri yeni bloğun içeriğine dahil edilir. Bu sayede, bir blok üzerinde yapılan herhangi bir değişiklik, tüm blockchain üzerindeki blokları etkileyeceği için, herhangi bir manipülasyon kolayca algılanabilir. Block zincir teknolojisinin en yaygın kullanım alanlarından biri, finans sektörüdür. Özellikle para transferleri, ödeme işlemleri, doğrulama süreçleri ve finansal sözleşmeler için kullanılmaktadır. Bununla birlikte, sağlık, eğitim, kamu yönetimi, lojistik ve akıllı sözleşmeler gibi birçok farklı sektörde de kullanımı artmaktadır.

***

Sağlık sektöründe, hastaların tıbbi kayıtlarını ve sağlık bilgilerini güvenli bir şekilde saklamak için blockchainteknolojisi kullanılır. Eğitim sektöründe, sertifikaların doğrulanması ve sahte diplomaların önlenmesi için kullanılabilir. Kamu yönetimi sektöründe, oy verme süreçleri ve kimlik doğrulama işlemleri için uygulanabilir. Lojistik sektöründe ise, ürünlerin takibi ve tedarik zinciri yönetimi için kullanımı yaygındır. Block zincir teknolojisi, güvenli, şeffaf ve merkezsiz bir dijital defter sağlayarak birçok sektörde uygulama alanı bulmaktadır. Bu teknoloji, işlemlerin izlenebilirliği, doğruluğu ve manipülasyona karşı korunmasını sağlayarak, daha güvenli işlemler yapılmasını mümkün kılar.

Web3

Web3, merkezsizliği esas alan ve blockchain teknolojileriyle çalışan bir web oluşturma hareketidir. Bu hareket, güçlü şifreleme algoritmaları, akıllı sözleşmeler ve dağıtılmış hesaplama gibi teknolojiler kullanarak, internetin merkeziyetçiliğini azaltma amacını taşır. Web3, daha özgür ve adil bir internet vizyonunu hayata geçirmeyi hedeflemektedir.

***

Web3 teknolojisi, blok zincirler üzerinde çalışma yeteneği ve akıllı sözleşmeler sayesinde, insanlar arasındaki işlemleri doğrudan gerçekleştirebilir. Merkezi olmayan uygulamaların (dApps) oluşturulmasına imkân verir. Bu uygulamalar, geleneksel merkezi uygulamalardan farklı olarak, merkezi kurumların aracılığına ihtiyaç duymadan çalışabilirler. Bu da daha düşük işlem ücretleri, daha hızlı işlem süreleri ve daha güvenli bir deneyim sağlar. Bu teknoloji, bankacılık, sigortacılık, gayrimenkul, sağlık, eğitim ve diğer birçok sektörde kullanılabilir. Örneğin, akıllı sözleşmeler sayesinde, emlak satın alma, tapu kaydı, sigorta poliçeleri ve tıbbi kayıtlar gibi birçok işlem daha hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Web3 teknolojisi, Blockchain ve yapay zekâ kavramları yukarıdaki özetle geleceğimizi şekillendirecek ana kavramlardır. Bu ögelerin ana kavramı merkeziyetsiz yapı olmasıdır. Yani devlet ve kamu kontrolü olmadan işlem yapmaktır. Merkeziyetsiz yapıları savunan teknoloji çalışanlar işlemlerin hızlı ve maliyetsiz olması kavramını savunmaktadır. Ulus devlet ve merkezi otoriteler de kontrolsüz yapıların müesses nizama karşı olduğunu düşünerek kendi zor belki de hiç güncellemeyecektir. Bizler birey olarak bu konuları bolca okuyarak sistemi kavramalı ve geleceğe hazır olmalıyız. 

Kalın Sağlıcakla… 

Kitap: Bu ay kitap önerisini yerine yukarıda özet halini aktardığım Web3 teknolojisi, Blockchain ve yapay zekâ üzerine internette bulduğunuz her makaleyi okumanızı tavsiye ediyorum. Değişmeyen tek şey değişimdir, hazır olun tren belki önünüzden geçip gider…