Amerikan siyaset kurumu ve askeri sistemi Orta Doğu ve Doğu Akdeniz başta olma üzere siyasi coğrafyamız için önemli bir olgudur. Türkiye’nin etrafının ateş çemberi olduğunu düşündüğümüzde Suriye coğrafyasından Batı Trakya ve Ege Adaları, ABD askeri ve istihbarat faaliyetlerini yürüttüğü üslerdir. Suriye’de DEAŞ ile mücadele adı altında PKK’nın Suriye kolu YPG’yi eğit/donat faaliyetleriyle desteklemekte, Ege Adaları ve Batı Trakya’da Yunanistan’ın NATO üyeliği üzerinden Rusya ve Ukrayna savaşının bahane ederek askeri üs sayılarını artırmaktadır.
***
Adalar denizindeki ABD varlığı Girit adası üzerine yoğunlaşmıştır. Girit, Akdeniz’de stratejik bir konuma sahip olan Yunan adasıdır. ABD için Girit’teki Suada limanı ve askeri üssünün önemi, şu nedenlerden dolayı yüksektir: ‘Coğrafi konumu’ Girit, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Avrupa arasında bir kavşak noktasında yer alır. Bu, ABD için bölgedeki askeri varlığını yönetmek ve askeri operasyonlarını koordine etmek için stratejik bir konum sağlar. ‘Lojistik Destek’ Girit, bölgedeki ABD askeri varlığına lojistik destek sağlayan bir üs olarak kullanılır. Operasyonel Amerikan varlığı için lojistik destek istihbarat bilgisi kadar önemlidir. ‘İstihbarat Toplama’ Girit Suada üssü, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki terörist faaliyetlerin takibi için önemli bir istihbarat toplama merkezidir. ‘Askeri Operasyonlar’ Girit, ABD askeri operasyonları için bir platform görevi görür. Bu, bölgedeki askeri operasyonları yönetmek ve savaşa hazırlık için eğitim ve tatbikatlar düzenlemek için önemlidir. ‘Stratejik Ortaklık’ Girit, ABD’nin Yunanistan ile stratejik bir ortaklık sürdürdüğü bir yerdir. Bu ortaklık, bölgedeki siyasi istikrarı ve güvenliği desteklemek ve Türkiye’ye karşı Yunanistan’ın Adalar denizindeki tezlerinin desteklendiğinin göstergesidir.
Kuzey’in Souda’sı
Amerikan askeri varlığının bir diğer önem verdiği bölgede Yunanistan topraklarında Türk varlığının azınlık olarak yaşadığı Dedeağaç bölgesidir. ABD, Dedeağaç’ta bulunan Dimokritos Havaalanına askeri personele destek için 400’e yakın sivil personel getireceği duyulmuştur. Söz konusu personel aşamalı olarak nakliye gemileri ile Dedeağaç’a gelmesi planlanan askeri teçhizatın taşınması ile ilgileneceği, gelecek olan teçhizatın hem ABD ordusuna hem de NATO güçlerine ait olacağı ve savaş bölgesi olan Ukrayna’ya çok yakın olan Kuzeydoğu Avrupa’ya nakledileceği belirtilmektedir. Amerika tarafından “Kuzey’in Souda”sı olarak da tanımlanan Dedeağaç stratejik öneme sahiptir. Kuzey’in Souda’sı olarak tanımlamasının nedeni Çanakkale Boğazını es geçerek, Dedeağaç limanı vasıtasıyla hem demiryolu hem de karayoluyla Avrupa’nın neredeyse her yerine askeri teçhizat ve mühimmatın taşınmasıdır.
***
Amerika bu stratejik limanla Çanakkale ve İstanbul Boğaz’ını kullanmadan Ukrayna’ya destek ve Rusya’yı çevrelemek için askeri ve istihbarat unsurlarını Kuzeydoğu Avrupa’ya kaydırmaktadır. Türk siyaset kurumu oyunu görmekte ve milli devlet menfaatleriyle hareket edecek imkân ve kabiliyete sahiptir.