Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, siyasi gündemimizin ana konusudur. Televizyon kanallarında haber yorumcularının, askeri uzmanların, ilgili ilgisiz herkesin hakkında yorum yaptığı, anlamaya çalıştığımız bir olaydır. Rusya devlet başkanı Putin’in karizmasının çizildiği söylemleri, komedyen Zelenskiy’nin kahramanlaşması, “Savaşmaz, kaçar” denilen Ukrayna halkının kahramanlığı, ikmal sorunu yaşayan Rus askeri konvoylarının görüntüleri gibi bir sürü tartışmaya açık konu Ukrayna – Rusya arası savaşta gündemdir.
***
Burada konuşulan konu Putin’in ne yapmak istediğidir. NATO’nun sınırlarına yaklaşmasını engellemek ana gündemidir. Peki, askeri sayılar ve teknik donanım incelendiğinde Rusya’nın Ukrayna’yı istilası neden uzamıştır? Kremlin ve Başkanı Putin’in gizli ajandasındaki gündemi nedir?
***
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali üzerine ayrı ayrı yüzlerce doktora çalışması yapılabilir. Rusya’nın Karadeniz hâkimiyetinden tutun da NATO ve transatlantik karşıtlığına kadar çok geniş yelpazede akademik çalışmalar yapılabilir. Bir diğer önemli husus da Rusya – Ukrayna arasındaki savaş metotları ve propaganda unsurlarıdır. Zelenskiy’nin sosyal medya araçlarını başta Instagram olmak üzere aktif kullanması, bazı bireysel gibi görünen fakat aynı metinler üzerinden paylaşım yapan Twitter kullanıcılarının kamuoyunu manipüle etmesi vuku bulan çatışmalar kadar önemli olaylardır.
***
Çatışmaların sürdüğü alan Ukrayna toprakları olsa da taraflar Rusya ve transatlantiktir. Batı savunma şemsiyesi olan NATO da örtülü olarak savaşta ve cephededir. Rusya devlet başkanı Putin, kara harekâtına destek için uçar birliklerle yıkım ve yorma faaliyeti yapmaktadır. Uzun vadede kazancıysa siyasi kazanım ve gizli ajandasındaki gündemidir. Ukrayna gibi görünen ve batı destekli savunma biçimi de ‘melez savaş’ diye tabir edilen yöntemdir. Genel olarak melez savaş, siyasi hedefleri elde etmek için konvansiyonel savaş ile düzensiz, asimetrik savaşta düzenli veya düzensiz askeri kuvvetlerin birlikte kullanıldığı bir nevi yeni nesil harptir. Bu savaş metodunda savaş, barış, kriz, silahlı çatışma ve topyekûn savaş ortamında belirsizlik yaratarak askeri ve askeri olmayan vasıtalar kullanılmaktadır. Bu düşük yoğunlukta devam eden silahlı savaş ve propaganda yöntemiyle saldırı da vuku bulduğu cephe ve taraflarda belirsiz bir ortamı tesis eder. Taraflar ve yancıları bulanık suda balık avlama metoduyla belirsizliğin yönetilemeyen sürecinden siyasi çıkar devşirme yolunu izlemektedirler.
***
Savaşların melez savaş tabir edilen şekle dönüşmesiyle devletlerin ilişkileri, dost ve düşman kavramları da farklılaşmaktadır. Ankara merkez alındığında, dört bir tarafımız da yeni nesil savaş metotlarının yürütüldüğü cephelere dönüşmüştür. Ankara’daki devlet aklı ve Cumhurbaşkanlığı makamı ise geçtiğimiz hafta gerçekleşen Antalya Diplomasi Forumunda bölgedeki merkez ülke ve güvenli devlet haline dönüştüğünü tescillemiştir. Devlet aklı, belirsizliklerin yönetilemeyeceği bilinciyle krizleri tespit edip bu krizleri millet ve devlet lehine fırsat ve avantajlara dönüştürecek kudrete sahiptir.