ABD sorulduğunda doğu Avrupa’da, Rusya tehdidine karşı ‘Atlantik Çözümü’ (Atlantic Resolve) operasyonu çerçevesinde Türkiye sınırına 30km’deki Dedeağaç limanına zırhlı ve uçar birliklerinin olduğu askeri yığınağını yapmaktadır. Önümüzdeki günlerde de ABD Dedeağaç limanına 1000 askeri araç ve 120 saldırı helikopteri konuşlandıracağını duyurmuştur. ABD’nin Atina Büyükelçisi Jeffrey Pyatt yaptığı açıklamada “Savunma anlaşması kuralları gereği Yunanistan ile askeri alandaki iş birliğimizi hızla geliştiriyoruz. Tarihin en büyük yığınağını Dedeağaç limanına ve üs bölgesine yapacağız.” demiştir.
***
Dedeağaç, Yunanistan’ın batı Trakya bölgesindeki Evros ilinin liman kentidir. Evros ilinin merkezi ve en büyük şehridir. Dedeağaç’taki Türk nüfusu 12 bine yakındır. Batı Trakya’daki Türk nüfusunun yoğun olduğu Gümülcine ve İskeçe bölgeleriyle Türkiye arasında Dedeağaç bölgesi vardır. ABD’nin Dedeağaç’a kurduğu üssün, bir nevi yoğun Türk nüfusuyla Türkiye arasındaki tampon bölgesi diyebiliriz. Rusya adına yapılan ya da Türkiye’yi Balkanlarda ve Ege’de çevreleme politikasının bir parçası olan okyanus ötesinin askeri konuşlanması dikkatle izlenmesi gereken milli güvenlik meselesidir.
***
Rusya’da siyaset ve jeopolitik konular uzmanı Nikolay Zlobin’e göre “ABD’nin doğu Avrupa’ya yaptığı silah yığınağı Rusya ve Ukrayna arasındaki büyük savaş için hazırlık” şeklindedir. Zlobin’in tespiti olarak yapılan bir üs kurma faaliyeti, günün sonunda Türkiye’nin Karadeniz ve Batı Trakya bölgesinde sorunlar yumağına girmesi demektedir.
***
Türkiye jeopolitik konumu gereği kontrol altında tutulmak istenecek kıymettedir. Bu düşünceyle de Türkiye bir şekilde ekonomik ve askeri metotlar kullanılarak çevrelenmek istenmektedir. Türkiye güney komşusu Suriye iç savaşı sürecinde Zeytin Dalı ve Barış Pınarı askeri faaliyetleriyle güney sınırından çevrelenmesini akamete uğratmıştır. Doğu Akdeniz’de ilan ettiği NAVTEX’lerle de denizdeki kuşatmayı yararak hidrokarbon arama faaliyetlerini Kıbrıs Türkünün ve kendi hak ve menfaati için sürdürmektedir.
Lozan Madde 1 ve Madde 3
ABD ve transatlantiğin, Ege ve Batı Trakya’daki askeri üslerinin gerekçesi ne olursa olsun, Lozan Anlaşması’na göre hukuksuzdur. Lozan Anlaşması’na ek Trakya sınırına ilişkin sözleşme 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanmıştır. Madde 1’e göre “Adalar (Ege) denizinden Karadeniz’e kadar, Türkiye’yi Bulgaristan’ı ve Yunanistan’ı ayıran sınırların her iki yanındaki topraklar 30km. genişliğinde olmak üzere askerden arındırılmalıdır. Madde 3’e göre jandarma, polis, gümrük memurları, sınır bekçileri gibi iç düzeni sağlamak ve sınırları göz altında tutmak için gerekli unsurlar dışında silahlı hiçbir kuvvet ne konaklayabilecek ne de dolaşabilecektir.” demektedir. Hal böyle olunca ABD ve Avrupa’daki yancılarının Yunanistan ve Ege adalarındaki üs kurma ve silahlanma faaliyetleri hukuksuzdur. Tarihte olduğu gibi Türkiye günümüzde de stratejik önemini korumaktadır. Türk siyaset kurumu karar alıcıları ve coğrafyamızın paydaşları huzur ve barışın daim olması için diyalogla çözüm yollarını aramalıdır. Türk askeri makamları ve siyaset kurumu geçmişte olduğu gibi bugün de çağın düşman ve tehditlerini bertaraf edecek güç ve kudrettedir.
