Yılın son yazısı ve başlığımız “Komşu Atina mı, Washington mu?”. Sanırım sorunun zamanı anca geldi. Yılın başındaki ve geçmiş yazılarımda komşu Atina ve siyasi iradesi şeklinde tanımlamalarla Yunanistanı ve siyaset kurumunu eleştirmiş ve irdelemişimdir. Fakat gelinen nokta komşumuzun Yunanistan mı Amerika mı olduğu sorusunu gündeme getirmektedir.
***
“Bu da nereden çıktı?” dediğinizi duyar gibiyim. Ben de çok düşündüm gerçekten komşumuzun kim olduğunu. ABD’nin askeri varlığını Yunanistan topraklarında görüp duyduktan sonra komşu Atina yerine komşu Washington demek daha doğru olur. Lozan’a ve Türkiye’ye rağmen ABD Ege ve Batı Trakya’da askeri varlığını arttırıyorsa ‘iyi komşu mu, kötü komşu mu’ sorusu da gündeme gelmektedir. ABD’nin Yunanistan’daki asker sayısı ve araç gereçleri belki de Atina’nın asker ve teknik araç gerek sayısını geçmek üzeredir.
***
ABD, Doğu Avrupa ve Balkanlar’da Rusya tehdidine karşı “Atlantik Çözüm” operasyonu çerçevesinde Türkiye karasuları ve topraklarını çevreleme politikasını hızla sürdürmektedir.
***
Komşumuz Washington, attığı adımlarla tek kutuplu bir dünyanın ana aktörü gibi faaliyetlerini arttırarak devam etmektedir. Jeostratejik hedefleri için yaşamı pahasına riskler almakta ve müesses nizama kafa tutmaktadır. Komşumuzun askeri aklı Pentagon, geçmişte “Dört Yıllık Savunma Gözden Geçirme Raporu”nda stratejik adımları “Hasım bölgesel koalisyonların ya da hegemon güçlerin ortaya çıkmasının önlenmesi; denizlerde serbestliğin garanti edilmesi; deniz ulaştırma hatlarının hava yollarının, uzayın güvenliğinin sağlanması; kilit pazarlara, enerji kaynaklarına ve diğer stratejik kaynaklara kesintisiz erişimin sağlanması” şeklindedir. Hedefler ortadayken komşumuz ABD nelerde başarılı olmuştur. Bölgesel güç olarak betimlediği yapıların başında Çin ve Rusya gelmektedir. Bu iki devlet de ABD’ye rağmen kendini bölgesel ölçekten küresel boyuta taşımıştır. Çin, kuşak yol projesiyle diplomasi marifetiyle yol üzerinde varlığını arttırmaktadır. Rusya, Akdeniz’e inmiş, Kıbrıs ve Suriye’de varlık göstermektedir. ‘Atlantik Çözüm’ adı altında çevrelediği Türkiye’yse İHA SİHA teknolojisiyle askeri savunma sanayinde varlığını arttırmaktadır. Rusya ile yürüttüğü stratejik ilişkiler ve bölge huzuru için aktif rol aldığı diplomatik adımlar güçlü ve lider Türkiye’yi inşa etmektedir.
***
Komşu ABD, Brzezinski’nin “Stratejik Vizyon” adındaki kitabındaki haliyle sürdürülemez hale gelen borçları, kusurlu finansal sistemi, gelir eşitsizliği, çürüyen ulusal altyapısı, kötü sağlık sistemi, ordu içindeki artan disiplinsizlikleri, yoksulluk ve evsizlerin giderek artan sayıları gibi sistemsel sorunlarıyla uğraşmalıdır. Batı Trakya, Ege ve Balkanlar, Karadeniz ve Doğu Akdeniz’deki hegomanya savaşı iç sorunlarına çözüm olmayacaktır. Ex komşumuz Atina’ysa, ABD’nin kronikleşen yaralarını bilerek coğrafyadaki dost düşman kavramını iyi revize etmelidir. Yeni komşumuz Washington da dünyada çok farklı güçlerin olduğunu idrak ederek insanlık için faaliyetlerini yürütmelidir.